RITVALVM
LATERANVM

In Polonico Lingua
Super Tertium Concilium Lateranum
Conscriptus

RYTUAŁ
LATERAŃSKI

Sporządzony w języku polskim,
Podczas Trzeciego Soboru Laterańskiego

Qui Primum

ego omnibus civibus edoco ut meā volunte creatione documento fuit qui Rotriae caerimoniarum ordineat. Ego iussi etiam Ius Aulicus conscriptus qui Rituali usus ordinat. Iste Rituali parte est.

Mea voluntas est ut non Patriarcha sine Concillio concordiā Rituali  argumenti non mutat. Iste faciat ab nosicat ut Rotriae malae importat. Ego omnis meis successori ut Qui Primum subscribitis.

/-/ Sanctitas Vestra Pius II
Servus Servorum Dei,
Patriarcha et Episcopus Rotriae, etc.

/-/ Sanctitas Vestra Caelestinus I
Servus Servorum Dei,
Patriarcha et Episcopus Rotriae, etc.



TŁUMACZENIE QUI PRIMUM

Na początku chciałbym przekazać wszystkim obywatelom,  że wolą moją było stworzenie dokumentu, który porządkowałby wszelkie rytuały, obrzędy rotryjskie. Dlatego także oprócz „Rytuału” rozkazałem spisać Prawo Dworskie, które reguluje jego użycie. Stanowi ono integralną część Rytuału.
Moją wolą jest to, żeby żaden Patriarcha nie zmieniał treści Rytuału bez zgody Soboru. Jeśli by tak zrobił, niech wie, że ściąga na siebie gniew Narodu Rotryjskiego. Nakazuję także, aby każdy mój następca podpisał się pod tym oświadczeniem.

/-/ Jego Świątobliwość
Pius II
Sługa Sług Bożych
Patriarcha i Biskup Rotrii etc.

/-/ Jego Świątobliwość
Celestyn I
Sługa Sług Bożych
Patriarcha i Biskup Rotrii etc.

KORONACJA PATRIARSZA

Mistrz Ceremonii (MC) :  "W całej Rotrii rozbrzmiewają dzwony! Do Bazyliki Laterańskiej zbliża się długa procesja. Prowadzą ją krokiem marszowym żołnierze Gwardii Apostolskiej, za nimi zmierzają prezbiterzy, prałaci honorowi oraz biskupi , aż w końcu daje się dostrzec złotą lektykę i zasiadającego w niej dostojnego Nowego Biskupa Rotrii. Lud wierny wita i chwali Patriarchę. Lektyka, duchowni i zagraniczni dygnitarze przekraczają bramy Bazyliki. Korowód koronacyjny zbliża się do ołtarza, gdzie znajduje się tron patriarszy. Za lektyką podążają akolici i turyferzy oraz duchowni niosący symbol władzy triregnum. Orszak podąża do ołtarza św. Grzegorza, gdzie spotyka kardynałów odzianych w cappa magna i przyłącza się do odmawiania tercji. Po zakończeniu modlitwy procesja zbliża się do kaplicy Najświętszego Sakramentu, gdzie Patriarcha modli się w swojej intencji i w intencji Rotrii. Potem następuje procesja do ołtarza głównego i  rozpoczęcie uroczystej  mszy pontyfikalnej. Po jej zakończeniu, Patriarcha udaje się na balkon Bazyliki św. Pawła(lub gdy koronacja jest przy Tronie : udaje się do swojego tronu) . Zasiada na tronie i całuje złoty Ewangeliarz. Zbliżają się duchowni niosący triregnum. „
Minister Superior (MS) lub MC : Podaje Patriarsze ceremonialny Ewangeliarz. Patriarcha składa swą prawą rękę na Ewangeliarzu, a lewą wznosi ku górze w geście pokoju.
Patriarcha (P): "Ja, N, przysięgam dochować przekazanej mi Tradycji, ani niczego, co było przede mną strzeżone przez mych umiłowanych w Panu poprzedników, ani nie naruszać, ani nie zmieniać, ani nie zezwalać na jakiekolwiek zmiany. Przeciwnie: z gorącym umiłowaniem, jako tej Tradycji uczeń i dziedzic, przysięgam z czcią zachować przekazane mi dobro, ze wszystkich moich sił i całą moją mocą. Tak mi dopomóż Boże. Amen."
MS lub MC : Podaję kardynałowi N. Paliusz.
Kamerling (K) : Zakładam Patriarsze Paliusz.
P : "Przysięgam Bogu Wszechmogącemu i Zbawicielowi Jezusowi Chrystusowi, że zachowam wszystko, co zostało objawione poprzez Chrystusa i Jego Następców i co zostało zdefiniowane i ogłoszone w pierwszym rzędzie przez sobory oraz moich poprzedników."
MS lub MC : Podaję kardynałowi N spinki.
K : Przypinam Paliusz złotymi spinkami.
P : "Zachowam bez najmniejszej straty dyscyplinę i ryt Kościoła. Usunę z Kościoła każdego, kto ośmieliłby się działać przeciwko tej przysiędze, czy byłbym to ja sam, czy ktokolwiek inny. Tak mi dopomóż Boże. Amen."
MC : Następuje koronacja triregnum. "Do tronu Patriarszego zbliża się procesja z tiarą."
K : Podnoszę tiarę .
"Ja cię koronuję Sługo Boży N  tym triregnum. Niechaj te trzy korony symbolizują Twą mądrość, sprawiedliwość oraz władzę. In Nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen."
MC : Następuje uroczyste złożenie przysięgi wierności przez duchowieństwo
Każdy duchowny składa przysięgę następującymi słowami (pierwszy składa ją kardynał archidiakon) :
"Ja,  N  przysięgam wierność i dozgonne posłuszeństwo Nowemu Biskupowi Rotrii N oraz,  że przyczynię się do obrony wiary Kościoła Powszechnego. Tak mi dopomóż Boże w Trójcy Jedyny. Amen."
Głoszenie homilii.
MC :  "Koronacja dobiegła końca. Patriarcha wraz z duchownymi udaje się na balkon pałacowy, skąd błogosławi wszystkich zebranych wiernych."
P: “Benedico vos in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti."
Mowa Tronowa.
Defilada.

INWESTYTURA BISKUPIA

MC : Do Bazyliki Laterańskiej podąża procesja. Na jej czele idzie turyfer z dymiącą kadzielnicą, krzyż i dwaj akolici, ministranci, przedstawiciele władzy świeckiej, niższe duchowieństwo, Biskup Elekt w asyście dwóch biskupów oraz na końcu Legat Patriarszy (lub Patriarcha). Zbliżają się do głównego ołtarza, gdzie Legat siada na faldistorium (lub gdy przewodniczy Patriarcha : na tronie patriarszym). Do Legata (lub Patriarchy) podchodzą Biskup Elekt oraz jego asysta. Starszy z Biskupów mówi.
Pierwszy Biskup(1Bp) :  Czcigodny Ojcze (lub gdy przewodniczy Patriarcha : Najjaśniejszy Panie) kościół Rotryjski prosi Cię o odebranie przysięgi lennej od Brata N. a przez ten akt wyniósł go do godności biskupiej.
Legat lub Patriarcha (S) : Macie nominację?
1Bp: Mamy.
S :  Przeczytajcie.
Drugi Biskup (2Bp) : (czyta nominację)
S : Aby się upewnić, czy jesteś godzien tego urzędu zadam Ci pytania.
S : Czy chcesz dobrowolnie przyjąć urząd biskupa?
Biskup Elekt (Bp) : Chcę.
S : Czy chcesz służyć Kościołowi, aż do czasu kiedy zdejmie z Ciebie jarzmo tej służby?
Bp : Chcę
S : Czy chcesz swoim życiem świadczyć o Chrystusie i być ojcem wiernych?
Bp : Chcę
MC : Biskup Elekt przyklęka przed Legatem (lub Patriarchą) i przysięga wierność.
Bp : Ja, N, przysięgam tobie, Najjaśniejszy Panie oraz Twoim następcom (lub gdy przewodniczy Legat : przysięgam Tobie Czcigodny Ojcze, że będę wierny Patriarsze oraz jego następcom) , że będę wierny Tobie oraz że nie opuszczę swojego urzędu do czasu, aż mnie z niego zdejmiesz (gdy przewodniczy Legat : gdy Najjaśniejszy Pan mnie z niego zdejmie) . Tak mi dopomóż Bóg.
MC : Legat (lub Patriarcha) wręcza pastorał, mitrę oraz pierścień Biskupowi Elektowi mówiąc :
S : Przyjmij symbole Twojej władzy pasterskiej oraz związku z Kościołem, na potwierdzenie Twojej przysięgi.
MC : Biskup Elekt całuje w rękę Legata (lub Patriarchę). Legat (lub Patriarcha) wstaje i przedstawia nowego biskupa ludowi mówiąc :
S : Drodzy Bracia i Siostry! Oto wasz nowy biskup.
Następuje Homilia. 

INWESTYTURA ARCYBISKUPIA

MC : W to wielkie święto, do Bazyliki Laterańskiej podąża procesje. Prowadzi ją turyfer, a za nim idzie krzyż w asyście dwóch akolitów, potem zaś Gwardia Apostolska, służba liturgiczna, niższe duchowieństwo, obecni na ceremonii biskupi i kardynałowie, arcybiskup elekt, a na końcu Patriarcha w lektyce, ubrany w strój pontyfikalny oraz triregnum. Procesja zmierza do ołtarza, gdzie Patriarcha zasiada na złotym tronie. Podchodzi tam arcybiskup elekt w asyście biskupa.
Biskup (Bp) : Najjaśniejszy Panie, Kościół Rotryjski prosi Cię, abyś tego biskupa N. wyniósł do godności arcybiskupiej poprzez nałożenie paliusza.
P : Czy macie nominację?
Bp : Mamy.
P : Odczytajcie.
Bp : (czyta nominację)
P : Bracie N., skoro zostałeś nominowany przez Kościół na godność arcybiskupa, wspominając czas, kiedy zostałeś ozdobiony pierścieniem, mitrą i pastorałem biskupim, odnów przysięgę, którą wówczas złożyłeś.
MC : Arcybiskup elekt przyklęka przez Patriarchą i odnawia swoją przysięgę.
Arcybiskup Elekt (Abp) : Ja, N, przysięgam tobie, Najjaśniejszy Panie oraz Twoim następcom, że będę wierny Tobie oraz że nie opuszczę swojego urzędu do czasu, aż mnie z niego zdejmiesz. Tak mi dopomóż Bóg.
MC : Do Patriarchy podchodzi minister z tacką, na której znajduję się paliusz. Patriarcha bierze go do rąk i nakłada arcybiskupowi elektowi, mówiąc :
P : Przyjmij paliusz na znak pełnienia funkcji arcybiskupiej.
MC :  Po nałożeniu paliusza, arcybiskup całuje w dłoń Patriarchę. Następnie Biskup Rotrii podnosi go i ukazuje ludowi, mówiąc :
P : Drodzy Bracia i Siostry! Chwalcie Pana za nowego arcybiskupa!
MC : Arcybiskup dziękując za nadanie godności, staje przed Patriarchą i mówi :
Abp : Ad multos annos!
MC : Po czym wymieniają pocałunek pokoju i na tym kończy się ceremonia

KREACJA KARDYNALSKA

MC : Do tronu w sali spotkań Kolegium Kardynalskiego, w Pałacu Laterańskim, podchodzi kardynał-elekt. Tam kłania się Patriarsze ubranemu w strój chórowy i klęka przed nim. Patriarcha zwraca się do kardynałów:
P : Bracia! Czy akceptujecie nominację Brata N. na księcia Kościoła?
Kardynałowie : Odpowiadają : tak lub nie.
MC : Sekretarz Kurii podaje Patriarsze symbol księcia kościoła, kapelusz kardynalski, po czym Patriarcha pyta się kardynała elekta:
P : Czy chcesz przyjąć brzemię bycia księciem kościoła oraz gdy mój czas przyjdzie, wybrania mojego godnego następcy?
Kardynał-elekt : Chcę.
P : Nakładam kapelusz kardynalski.
MC : Po nałożeniu kapelusza w Sali da się usłyszeć okrzyki radości. Po chwili uniesienia, Sekretarz Kurii czyta wszystkie dokumenty dotyczące kreacji, jednocześnie dając je nowemu kardynałowi.
Sekretarz : czyta nominację, dokument nadający oddział gwardii, dokument ustalający stopień kardynalski.
MC : Ceremonia dobiega końca, a kardynałowie oraz Patriarcha udają się na wieczerzę.

INGRES PATRIARSZY
(w razie reelekcji Patriarchy)

MC : W Bazylice Laterańskiej biją dzwony. Do niej właśnie podąża orszak, w którym kroczą : turyfer, krzyż w asyście dwóch akolitów, Gwardia Apostolska, dygnitarze zagraniczni, niższe duchowieństwo, biskupi, arcybiskupi, kardynałowie oraz Patriarcha-elekt w lektyce, bez paliusza oraz pierścienia.  Po dotarciu do prezbiterium, nowy Patriarcha staje naprzeciw ołtarza głównego. Podchodzi do niego Kardynał Archidiakon (A) i mówi do niego :
A : N., czy chcesz dobrowolnie objąć Rotrię swoimi rządami?
P : Chcę.
A : Aby tego dowieść zmów przysięgę w obecności Boga i obywateli Państwa Kościelnego.
MC : Patriarcha klęka przed Kardynałem Archidiakonem i składa przysięgę :
P :  "Ja, N, przysięgam dochować przekazanej mi Tradycji, ani niczego, co było przede mną strzeżone przez mych umiłowanych w Panu poprzedników, ani nie naruszać, ani nie zmieniać, ani nie zezwalać na jakiekolwiek zmiany. Przeciwnie: z gorącym umiłowaniem, jako tej Tradycji uczeń i dziedzic, przysięgam z czcią zachować przekazane mi dobro, ze wszystkich moich sił i całą moją mocą. Tak mi dopomóż Boże. Amen."
"Przysięgam Bogu Wszechmogącemu i Zbawicielowi Jezusowi Chrystusowi, że zachowam wszystko, co zostało objawione poprzez Chrystusa i Jego Następców i co zostało zdefiniowane i ogłoszone w pierwszym rzędzie przez sobory oraz moich poprzedników."
"Zachowam bez najmniejszej straty dyscyplinę i ryt Kościoła. Usunę z Kościoła każdego, kto ośmieliłby się działać przeciwko tej przysiędze, czy byłbym to ja sam, czy ktokolwiek inny. Tak mi dopomóż Boże. Amen."
MC : Po odebraniu przysięgi, Kardynał Archidiakon nakłada na Patriarchę nowy paliusz oraz pierścień. Podnosi z klęczek Patriarchę i sadza go na tronie po czym mówi :
A : Oświadczam, iż Rotria ma nowego Patriarchę!
Vivat Patriarcha! Vivat N.!
MC : Cały lud zgromadzony w Bazylice powtarza po Kardynale Archidiakonie.
Następuje Mowa tronowa.
Defilada.