Uzasadnienie do spr. sygn. akt SA/TK 3/2013, zamieszczone 1 stycznia MMXIV na wniosek strony postępowania - Fabia Belmonte.
U Z A S A D N I E N I E:
W przedmiocie sprawy, Sygnatura Apostolska uznała zgodność oświadczenia Jego Świątobliwości Piusa III z obowiązującą Bullą Exsurge Domine, na zapisy której powoływał się wnioskodawca.
Dokonując wykładni celowościowej, Sygnatura Apostolska uznała, że oświadczenie nie stoi w sprzeczności z przywołanym art. 9. ust. 1. pkt. 2 i 3 BED. Dokument wydany przez Patriarchę Państwa Kościelnego Rotria zawiera wezwanie do poszanowania przepisów prawa, wynikających z postanowień Soboru Florenckiego, a tym samym nie ogranicza konstytucyjnego prawa do wolności myśli, sumienia i wyznania. W przedmiocie prawa do głoszenia swoich poglądów i opinii bez względu na ich treść i formę należy rozumieć takie głoszenie poglądów, które jest zgodne z powszechnie obowiązującym prawem. Dowolność w zakresie treści i formy nie przewiduje możliwości dokonywania odstępstwa lub podważenia zasadności przepisów.
Dokonując wykładni logicznej prawa przez zasadę wnioskowania a maiori ad minus, Sygnatura Apostolska uznała, że oświadczenie Patriarchy nie stoi w sprzeczności z art. 9. ust. 5. pkt. 11. BED. Ilekroć mowa jest o wolności korzystania z dóbr kultury i ich wytwarzania, tylekroć należy rozumieć przez to korzystanie i wytwarzanie materiału kulturowego w zgodzie z obowiązującym prawem. Prawo, o którym mowa, usankcjonowane zostało przez postanowienia Soboru Florenckiego, a więc samo w sobie jest wartością kulturową.
Dodatkowo, stosując wykładnię formalną rozszerzającą należy przypomnieć, że samo oświadczenie nie znajduje jako tako umiejscowienia w hierarchii aktów prawnych, a przez to nie powinno być rozumiane jako nakaz, upoważnienie bądź zakaz. Sygnatura Apostolska uznała, że dokument ma charakter ekstraordynaryjny, mający na celu przypomnienie przepisów obowiązującego już prawa, a nie ich ustanowienie. Wyrażony w nim zakaz odprawiania uroczystości winien być traktowany jako przypomnienie zakazu wyrażonego postanowieniami Soboru Florenckiego. Samo w sobie oświadczenie nie posiada prawnej mocy sprawczej, co oznacza, że nie jest aktem prawa, lecz wezwaniem do stosowania będących już w mocy dyspozycji prawniczych i tylko i wyłącznie w tym aspekcie może być interpretowane. Charakter prawny dokument zyskał by wówczas, gdy jego zapisy pozostawałyby w granicach dokumentów określonych przez art. 6. ust. 1. pkt. 2., 5. i 6. BED. Jako, że oświadczenie nie klasyfikuje się jakkolwiek w określoną przez Ustawę Zasadniczą hierarchię, posiada jedynie charakter przywoławczy względem ustanowionych przepisów oraz edukacyjny.
(-) prof. dr hab. net. Franciszek Ferdynand von Habsburg
Przewodniczący Składu Orzekającego,
Trybun Sygnatury Apostolskiej