Umiłowani Bracia i Siostry!

Zebraliście się dziś w Pałacu Laterańskim w dwóch celach. Po pierwsze, aby w czasie uczty okazać radość ze Zmartwychwstania Pańskiego, a po wtóre, aby być świadkami inwestytury i wysłuchać słów moich, do narodu kierowanych.

W słowach tych pragnę przede wszystkim podziękować wszystkim, którzy stali u mego boku w czasie ostatnich trzech miesięcy. Wszystkim, od tych którzy wspierali mnie wyłącznie słowem, aż po tych, którzy wielką pracę wykonali pod okiem moim dla dobra kraju. Na zawsze posiedli ci moją wdzięczność i jeśli wolą kardynałów będzie, abym ponownie zasiadł na tronie, nie braknie im mojej łaski. Otrzymali oni już nagrodę, każdy stosownie do swych zasług, tuż przed chwilą.

Szanowni goście, Bracia! Kadencja moja kończy się z dniem 6 kwietnia. Nastąpi Sediswakancja, władzę obejmie tymczasowo Kamerling, zwołując Konklawe. To zebranie wszystkich kardynałów pod przewodnictwem właśnie Brata Kamerlinga wyłoni mego następcę, bądź też ponownie mnie osadzi na tronie, o co będę zabiegał. W związku z tym, iż dni moje jako władcy mogą się kończyć, pragnę podsumować krótko ostatnie trzy miesiące.

Obok wielu kroków mniejszych, które pozwolimy sobie przemilczeć, milowym wręcz była wielka reforma sekularyzacyjna. Zeświecczyła ona nasze państwo na tyle, na ile mogła zeświecczyć Państwo Kościelne. Wciąż na tronie pozostaje Patriarcha, ale zadaniem jego jest czuwanie nad krajem, robi więc to, co każdy monarcha. Uprawnienia jego wciąż pozostaje ogromne, ale w praktyce większość decyzji pozostawia swemu ludowi, który poprzez parlament, to jest Wielką Radę i Kolegium Kardynalskie podejmuje kroki legislacyjne, a poprzez Kolegium Ministrów, to jest rząd z Kanclerzem na czele, kieruje polityką państwa. Kościół istnieje pod nazwą Kościoła Rotryjskiego, ale nie głosi Słowa Bożego, jedynie szerzy chrześcijańskie ideały przykładem.

Z wyrazami szacunki,
/-/ Pius II